Natuurmonument De Beer

Frans Kooijmans is ook een van de auteurs van het legendarische boek Het Vogeleiland uit 1930, waarin het natuurmonument De Beer van die tijd op indrukwekkende en ook aanstekelijk enthousiaste wijze is vastgelegd. Kooijmans deed de vogels 'erbij', want hij verdiende zijn geld als tekenaar en fotograaf bij de Gemeentelijke Dienst Stadsontwikkeling van Den Haag.

Frans Kooijmans heeft gedurende een groot deel van zijn leven dagboeken van zijn natuurbelevenissen bijgehouden. Deze dagboeken zijn door zijn zoon Roald geheel uitgetypt. Uit deze dagboeken is meer bekend geworden over de betrokkenheid van Frans Kooijmans bij het eerste naoorlogse broedgeval van de lachstern op De Beer. Hij was de eerste die het lukte om de lachstern, een zeldzame broedvogel in Nederland, op de foto vast te leggen. [zie ook — Lachstern]

What's in a name?

De naam van Kooijmans is nogal eens verhaspeld. In het boek Het Vogeleiland is de naam van Kooijmans liefst twee maal verhaspeld: op de titelpagina staat zijn naam vermeld als Kooimans en op de rug als Kooymans. De laatste verhaspeling gebeurde ook in artikel uit 1984 (zie onder). Toen het Nederlands Fotomuseum de afdrukken van Kooijmans bekeek, bleek dat hij een naamstempel gebruikte met de naam Kooymans. De naam Kooymans was misschien voor buitenlands gebruik? Buitenlanders hebben problemen met de Nederlandse 'ij'.

Ik zeg dit uit ervaring, want mijn naam Buijsman werd in het buitenland regelmatig geschreven als Buysman. Het vreemdste dat mij is overkomen (in Nederland!) is dat mijn naam in een publicatie werd gespeld als Bütjsman.

Foto's

Veel negatiefmateriaal van Kooijmans bevindt zich in het archief van het Nederlands Foto Museum (NFM) in Rotterdam, aldaar ondergebracht door bemiddeling van Gerard Ouweneel. Bijna 300 ervan zijn gedigitaliseerd en op de website van het NFM te bekijken. De zoon van Frans Kooijmans, Roald, heeft nog enige memorabilia in zijn bezit.

Over Kooijmans

Een uitgebreide biografie van Kooijmans is te vinden in het boek In de ban van vogels van K.H. Voous (Scheffers, Utrecht, 1995). Verder nog de onderstaande publicaties.

— Gerard Ouweneel (1998) Frans Kooijmans overleden. Het Vogeljaar 46 (1), 41-43.

— Mike Weston (2000) Ontmoeting met Frans Kooijmans, Het Vogeljaar 48, 85-86.

— Gerard Ouweneel (2011) 'Met de KLM naar Schouwen'. Sterna 56, 84-87.

Artikelen van Kooijmans

Kooijmans heeft niet veel geschreven. Onderstaand enkele publicaties.

— Een tweetal merkwaardige vogelphotografische resultaten. Orgaan van de Club van Nederlandsche Vogelkundigen 5, 105-109, 1934.

— Nieuwe broedgevallen van de lachstern in Nederland. Limosa 22, 342-346, 1949.

— Het verhaal van de legendarische tocht van Frans Kooijmans en Joost ter Pelkwijk naar Groenland: Zo, hebben jullie je verslapen .... Vogels 23, 158-161, 1984.