Laatste wijziging
25 mart 2023
Jan hoorde halverwege de jaren vijftig de verhalen dat De Beer zou gaan verdwijnen. Hij is toen kleurendia's gaan maken, omdat hij wilde vastleggen wat er toen nog was. Twintig films waren het resultaat. Zo heeft Jan Koolen een collectie van ruim 700 dia's van De Beer opgebouwd. Tot een aantal jaren geleden was hij een van de weinigen in Nederland die nog lezingen over De Beer verzorgde. Hij heeft ook een belangrijke bijdrage aan het boek 'Een eersteklas landschap' geleverd. Jan was namelijk verantwoordelijk voor het onderdeel 'Het landschap van De Beer in de jaren vijftig en zestig'. Hierin beschrijft hij liefdevol en met oog voor detail een virtuele wandeling op De Beer. Het is mede dank zij dit soort bijdragen dat er, naast de foto's, een goed beeld van De Beer in zijn vorm van na de oorlog is overgeleverd.
Jan Koolen heeft zich decennia lang voor natuurbehoud ingezet, vooral als het ging om de Biesbosch, de grote rivieren en de het zuidwestelijk deltagebied. Hij ontving in 2009 uit handen van koningin Beatrix de Zilveren Anjer voor zijn werk op het terrein van de natuurbescherming.
Op woensdag 18 mei 2016 kwam het droevige bericht dat Jan Koolen op 14 mei was overleden. Jan, voluit Johannes Leendert, was een bevlogen mens. ZIjn hele leven heeft hij zich ingezet voor het behoud van de natuur. Vooral zijn betrokkenheid bij de Biesbosch is in dit opzicht spreekwoordelijk. Jan heeft ook de tegenwoordigheid van geest gehad om vanaf het eind van de jaren vijftig de landschappelijke veranderingen in het zuidwestelijke deel van Nederland vast te leggen. Dan spreken we over landschappen waarvan we delen nu misschien niet eens meer goed zullen herkennnen en die ook deels volledig zijn verdwenen, zoals natuurmonument De Beer. Jan heeft het landschap van De Beer in zijn nadagen vastgelegd in een unieke serie van ca. 700 dia's. Jan heeft ook een belangriijke rol gespeeld bij de totstandkoming van het boek over De Beer. Zo leverde hij een aantal mooie foto's maar bovenal schreef hij voor het boek een tekst van 17 pagina's over een virtuele wandeling over De Beer. Hij deed dit op zo'n manier dat het leek alsof hij gisteren nog op De Beer was geweest. Deze tekst vormde ook de basis voor de beschrijving van een wandeling op deze website.
Jan was al jaren ernstig ziek. Al decennia was hij nierpatiënt. Daarnaast werd Jan een aantal jaren geleden getroffen door een herseninfarct. Hierdoor was hij aan beide benen verlamd geraakt en kon hij zich alleen nog per rolstoel voortbewegen. Ook was hij daaroor gedwongen om te verhuizen naar een zorgcomplex, waarover hij (terecht) bitter kon spreken als het om de financiële consequenties van het moderne zorgsysteem ging. In het persoonlijke vlak bleef Jan echter even geïnteresseerd als voorheen. Het was altijd fijn om bij Jan op bezoek te komen en met hem te praten over zaken die hem aan het hart gingen. Hij was niet bang om dood te gaan. Jan was van mening dat hij een mooi en gevuld leven had gehad. En daar heeft hij helemaal gelijk in. Niettemin is het moeilijk om de gedachte toe te laten dat deze bijzondere man er niet meer is.
25 mart 2023
De wandeling over De Beer die Jan Koolen voor het boek Een eersteklas landschap en dat grotendeels op deze website is overgenomen.
— Wandeling De Beer rond 1960.
— Foto's van De Beer gemaakt door Jan Koolen
— Een verhaal van Jan Koolen over De Beer
— Een verhaal van Jenny Koolen, een zus van Jan
— Jan Koolen krijgt in 2009 de Zilveren Anjer
— Een filmportret van Jan Koolen op YouTube ter gelegenheid van de Zilveren Anjer, 2009
Jan Koolen in De Kleine Beer. Still uit de documentaire van RTV Rijnmond over De Beer, 2008.